در زمینه بازرگانی و حملونقل بینالمللی اسناد و مدارکی وجود دارند که به اسناد حمل معروف هستند. این اسناد مشخصات محمولهها و کالاها دربردارند. اسناد حمل مهمترین مدارک در زمان مبادله خارجی کالاها هستند و به منزله شناسنامه کالا محسوب میشوند.
اهمیت اسناد حمل در حملونقل بینالمللی
اسناد حمل حاوی واژگان تخصصی حملونقل و اطلاعات محمولهها هستند و به همین دلیل وجود آنها برای حملونقل بینالمللی ضروری است. در واقع خریدار یک محموله بعد از انجام تعهدات مالی و تسویه حساب با بانک یا فروشنده، فقط از طریق این اسناد میتواند کالای خود را از گمرک ترخیص کند. بارنامه، راهنامه، اینویس و گواهی مبدا از جمله اسناد تجاری در حملونقل بینالمللی به شمار میآیند.
طبقهبندی اسناد حمل
به طور کلی اسناد حمل به دو گروه از اسناد تقسیم میشوند که گروه اول، اسناد متعارف یا متداول (Conventional) و گروه دوم، اسناد خاص (Special) نام دارد. فهرست سندهای هر گروه عبارت است از :
اسناد حمل متعارف
• بارنامه (Bill of Lading-B/L)
• پروفورما اینویس یا ﭘﻴﺶﻓﺎﻛﺘﻮﺭ (Proforma Invoice)
• اینویس یا فاکتور (Commercial Invoice)
• گواهی مبدا (Certificate of Origin)
• پکینگلیست یا لیست بستهبندی یا عدلبندی (Packing List)
• گواهی آزمایش یا بازرسی (Test report or Inspection Certificate)
• بیمهنامه (Insurance Policy)
• ﮔﻮﺍﻫﻲ ﻧﺎﻣﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ
اسناد حمل خاص
• سیاهه گواهی شده (Certified Invoice)
• سیاهه تایید شده (Legalized)
• گواهی وزن (Weight Certificate)
• سیاهه کنسولی (Consular Invoice)
• گواهی آنالیز سازنده کالا (Manufacturer Analysis Certificate)
• گواهی بهداشت و سلامت (Health Veterinary & Sanitary Certificate)
• گواهی ضد عفونی (Fumigation Certificate)
• گواهی بازرسی کالا در مبدا